Nghĩa vụ kê khai trung thực là trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm phải giải thích, cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan đến hợp đồng và người mua cũng phải cung cấp chính xác các thông tin liên quan đến đối tượng được bảo hiểm. Cả hai bên đều phải chịu trách nhiệm về sự chính xác, trung thực của thông tin đó.

Công ty bảo hiểm sẽ tiến hành thẩm định và đưa ra chương trình bảo hiểm, mức phí, mức trách nhiệm hoặc từ chối cung cấp dịch vụ dựa trên các thông tin do khách hàng cung cấp. Một số thông tin quan trọng mà người mua bảo hiểm cần khai báo trung thực và đầy đủ:

• Giới tính và tuổi tác: mỗi sản phẩm bảo hiểm đều có quy định độ tuổi tham gia nhất định. Mua bảo hiểm nhân thọ khi còn trẻ sẽ có nhiều ưu thế hơn như phí bảo hiểm thấp hơn, cơ hội được chấp nhận cao hơn.
• Nhóm nghề nghiệp: rủi ro giữ các nghề nghiệp có sự khác nhau nhất định. Ví dụ hiển hình, nhân viên văn phòng sẽ có ít rủi ro hơn tài xế chạy xe tải đường dài dẫn đến phí bảo hiểm của tài xế sẽ cao hơn.
• Tình trạng sức khỏe: khoản kê khai phức tạp nhất vì không phải ai cũng hiểu rõ hoàn toàn về cơ thể của mình. Khách hàng cần kê khai các bệnh tật đã và đang điều trị. Nhiều người bỏ sót các bệnh đã điều trị xong trong quá khứ.
• Tiểu sử gia đình: kiểm tra về các tình trạng mang tính di truyền.

Việc thiếu trung thực dẫn đến việc công ty bảo hiểm từ chối chi trả các quyền lợi, thậm chí chấm dứt hợp đồng.

Điển hình như một người mua bảo hiểm có tiền sử bệnh huyết áp nhưng lại không khai báo lúc ký kết hợp đồng. Tuy nhiên, người đó lại bị tai biến trong thời hạn hợp đồng do cao huyết áp thì công ty bảo hiểm từ chối chi trả quyền lợi bệnh hiểm nghèo vì vi phạm trách nhiệm kê khai thông tin không chính xác.

Hoặc trường hợp một người qua đời khi đi đánh cá ngoài khơi nhưng trong hồ sơ bảo hiểm lại khai báo làm nghề nông dân. Công ty bảo hiểm tìm hiểu và phát hiện người này là thuyền viên đánh cá từ trước khi mua bảo hiểm. Vì thế công ty bảo hiểm đã không thể chi trả quyền lợi tử vong và chỉ tất toán phần giá trị hợp đồng còn lại.

Để tránh rủi ro trên, người mua bảo hiểm cần:

• • Hiểu rõ về tình hình sức khỏe của mình trong hiện tại và quá khứ, nếu cần có thể thực hiện khám sức khỏe tổng quát.
  • Liên hệ với người thân để biết tiền sử bệnh của gia đình và cả bản thân.
  • Tuyệt đối thành thật không khi khai báo, hỏi cặn kẽ tư vấn viên khi không hiểu bất cứ phần nào trong hồ sơ yêu cầu bảo hiểm.
  • Tập dụng khoảng thời gian cân nhắc hợp đồng, thường là 21 ngày, để kiểm tra lại toàn bộ nội dung đã kê khai và kịp thời chỉnh sửa.
  • Tự điền hồ sơ yêu cầu bảo hiểm, không để người thân hoặc nhân viên tư vấn điền hộ.

Tương tư như những phần khác của hợp đồng bảo hiểm, người mua bảo hiểm cần chủ động tìm hiểu để biết được mình có những quyền nào và phải thực hiện những nghĩa vụ nào. Minh bạch trong khai báo sẽ giúp khách hàng bớt đi nỗi lo “dễ mua, khó đòi” như định kiến bấy lâu nay.

Ban biên tập